XZK for You Media

Een aantal jaar geleden zei mijn schoonvader aan de keukentafel dat hij nooit wilde leven met dementie. Hij had het bij de notaris vastgelegd. “Als ik ooit zo word als mijn schoonmoeder, dan wil ik dat niet meemaken,” zei hij resoluut. We knikten, enigszins ongemakkelijk. Toen leek het nog iets dat ver weg lag. Maar dat moment is nu. Mijn schoonvader weet niet meer wie hij is. Hij loopt vijf minuten nadat hij van de wc komt alweer richting de deur. We zeggen: “Je bent net geweest.” “O ja, is dat zo?” antwoordt hij verbaasd. Hij herkent onze namen niet meer, maar ergens voelt hij nog dat we goed volk zijn. Gesprekken zijn allang niet meer mogelijk. Vroeger kon hij honderduit praten over voetbal. “Pap,” zei mijn vrouw dan, “je weet toch dat Gilbert niets met voetbal heeft?” Maar hij vroeg toch: “Heb je Ajax–Feyenoord gezien?” Uit beleefdheid zei ik dat het een mooie wedstrijd was. “Hoeveel was het geworden?” vroeg ik daarna voorzichtig. Hij wist het niet meer. Dat waren d...

Vergeten is een van de meest angstaanjagende dingen die een mens kan overkomen. Je eigen dochter niet meer herkennen, zoeken naar herkenningspunten die er niet meer zijn, niet meer weten waar het toilet is, niet meer weten wat je voelt. En misschien wel het ergste: niet meer kunnen uitspreken wat je denkt. Wanneer bereiken we het punt waarop we onszelf afvragen of dit nog menswaardig is? En wie bepaalt dat? Zelfs als je, in heldere momenten, het leven uit handen hebt gegeven aan je vrouw of dochter, en dit hebt laten vastleggen bij de notaris, wie beslist dan of het leven nog waardig is? Dementie in de familie - hier was iets vroeger, maar wat ook alweer? Mijn schoonvader, nog volledig bij zijn volle verstand, heeft ooit zijn wensen vastgelegd. Als hij ooit in deze staat zou komen, zo zei hij, wilde hij niet verder leven. Hij vertrouwde zijn vrouw en dochter om die beslissing voor hem te maken wanneer hij dat zelf niet meer kon. Maar nu het moment daar is, blijkt het idee van een spuit...